Hoe gebruiken we de omgevingsvisie?

De omgevingsvisie is één van de instrumenten uit de Omgevingswet. Nieuwe initiatieven moeten bijdragen aan een verbetering van de omgevingskwaliteit. Hoe die verbetering er uit ziet staat in de omgevingsvisie.

banner droombeeld landschap

De gemeente bepaalt met de omgevingsvisie de wenselijkheid van nieuwe initiatieven, die nu nog niet mogelijk zijn volgens het omgevingsplan. Op het hoge schaalniveau van de omgevingsvisie zijn de kernkwaliteiten, ambities en de opgaven vaak goed met elkaar te combineren. Bij de concretere uitwerking van de omgevingsvisie kan het behouden van de kernwaarden of het niet realiseren van de ambities op gespannen voet staan met de maatschappelijke opgaven. Een beperkte plaatselijke afname van een of meerdere kernkwaliteiten kan verdedigbaar zijn, als hiermee een zwaarwegend gemeenschappelijk belang is gediend. Deze afweging is in elke situatie anders en zal dus per geval moeten worden gemotiveerd. Die balans behouden is echter een continu proces en daarvoor is veel meer nodig dan alleen het vaststellen van de omgevingsvisie. Daarom is het goed om vooruit te kijken: hoe komt de gewenste ontwikkeling tot stand? Wie staat daarvoor aan de lat? En hoe kan de kwaliteit worden gewaarborgd? Hoe halen we de ambities? Op welke manier stuurt de gemeente daarop?

Hieronder leest u wat er in de omgevingsvisie staat over de doorwerking van de omgevingsvisie.

Samen de omgevingsvisie realiseren

De omgevingsvisie is een lange termijn visie over de gewenste toekomst. Het is de bedoeling dat het overheidsbeleid, de juridische regels in het omgevingsplan, programma’s en projecten, geld en grond en initiatieven van partners, inwoners en ondernemers gaan bijdragen aan deze gewenste toekomst. Hier beschrijven we hoe we dit doen.

Ja-mits-principe

Hoe zorgen we dat veranderingen in de omgeving bijdragen aan de ambities? De Omgevingswet beoogt niet alleen het waarborgen van de kwaliteit van de fysieke leefomgeving. Het wil ook ruimte maken voor ontwikkelingen. Dit betekent voor de gemeente en andere overheden een andere houding naar burgers en bedrijven met initiatieven. Het 'ja, mits'-principe, in plaats van het 'nee, tenzij'-principe.
De ‘mits’ staat beschreven in de omgevingsvisie. De ambities lees je op de pagina van de vijf thema's.

Nieuwe ontwikkelingen willen we mogelijk maken, mits ze bijdragen aan de ambities in de omgevingsvisie. Dit vraagt een andere houding van de gemeente en van de initiatiefnemer en van belanghebbenden. Omdat dit ook een cultuurverandering is, zullen we de komende tijd met alle betrokken partijen hieraan gaan werken door te experimenteren en te leren.
"Ja" denken betekent overigens niet gelijk ook "ja" zeggen. "Ja" denken vraagt overheden om na te denken over de noodzakelijke kaders en waar mogelijkheden zijn voor het stellen van algemene regels of juist helemaal geen regels.

Werking van omgevingsvisie

Netto moet de omgevingskwaliteit toenemen. Met andere woorden een initiatief mag in beginsel geen achteruitgang van de omgevingskwaliteit opleveren. Nu staat dat naast de omgevingsvisie ook nog beschreven in allerlei beleidsdocumenten en uitvoeringsplannen. Dat doen gaan we de komende jaren met een beleidsscan veranderen. Waar mogelijk gaan we sectorale visies intrekken. Soms betekent dat dat er nog een aanvulling op de omgevingsvisie nodig is, soms is de sectorvisie overbodig geworden. Voor een aantal beleidsdocumenten betekent het dat we deze gaan vernieuwen in een programma (onder de Omgevingswet). We nemen daar de tijd voor tot 2028.

Wat is eigenlijk de status van de omgevingsvisie? En mag je daar van afwijken?

De omgevingsvisie is niet in beton gegoten. De gemeente mag afwijken, mits ze dit goed motiveren en daarbij aangeven hoe ze op een andere manier de omgevingskwaliteit gaat realiseren.

Hoe tevreden bent u over deze pagina van de website?

Hoe tevreden bent u over deze pagina van de website? Doe mee aan het onderzoek.